6. Ude Nahiyesi’nde Bağcılık, Bosyancılık ve Şıra

 

 

 1595 tarihli Tahrir Defteri’ne göre Ude Nahiyesi’nde hububat ve bakliyat üretiminin yanında bağcılık ve meyveciliğin de önemli yeri vardı. Bağcılık ve meyvecilikle ilgili vergi çeşitleri resm-i meyve, ceviz, resm-i bostan ve şıra adı altında kayıt olunmuştur.

 

 

6.1. Meyve

 

Meyve, elma, armut ve diğer ürünlerin ortak adı şeklinde kullanılmış ve şu anda da kullanılmaktadır. Ude Nahiyesi’nden resm-i meyve adı altında 1.315 akçe vergi alınıyordu (Cikia, 1947: 50-81; Cikia, 1941: 55-84). Nahiyede olan meyvelerin çeşit ve miktarları hakkında bilgi edinemiyoruz. Çünkü meyve öşrü kayıt olunurken yalnız verginin bedeli akçe olarak yazılmıştı.

 

 

6.2. Ceviz

 

Ude Nahiyesi’nden “ceviz” adı altında 5869 akçe vergi alınmakta idi. Cevizin bir kilesinin fiyatı yirmi akçe idi (Cikia, 1947: 50-81; Cikia, 1941: 55-84).

 

 

 

 6.3. Bostan

 

 Defterde resm-i bostan adı altında hangi ürünlerin olduğu ayrıntılı yazılmamıştır. Bostanın aynı zamanda kavun-karpuzun ortak adı olduğunu bildiğimizden Ude Nahiyesi’nde bostan vergisi adı altında kavun, karpuz gibi ürünlerin olduğu muhakkaktır. Tahrir dökümünden de göründüğü gibi Ude Nahiyesi’nden resm-i bostan adı altında 5869 akçe vergi alınıyordu.

 

 

 

 6.4. Şıra

 

Budin ve Ahıska gibi ortodoks eyaletlerde şıra şarap anlamında kullanılmakta idi. Şıra üretimi Ahıska bölgesinde çok eskiden yapılmakta idi. Şarapçılığın tarihi 8000 yıl öncesine dayanmaktadır. Bunun da Gürcistan'da olduğu bilinmektedir (Bekadze, 2013B: 93).

 

 

 Şıra üzümden alınır. Üzüm yetiştirme Ahıska Sancağı’nda en önemli ekin alanlarından biridir. Ahıska Sancağı yalnız Osmanlı Devleti’nde değil bütün dünyada yüksek alanda ve dağlık yerlerde üzüm yetiştirilen tek bir bölgedir. Ahıska Eyaleti’nde en kaliteli üzüm çeşitleri yetiştirilmekteydi.

 

 

Genelde üzüm bağları Kür, Posof ve Kvabliyan nehirlerinin Güney, Güney-Doğu ve Güney-Batı kısımlarında daha iyi yetişmekte idi. Buranın üzümlerinden alınan şıra Ahıska’nın Güney Nahiyesi’nde teraslar üzerinde yetiştirilen üzüm şırasından daha kaliteli idi.

 

 

Ude Nahiyesi’nden şıradan alınan vergi miktarı ağırlık olarak 470 men ve onun da tahrir değeri 3760 akçe idi (Cikia, 1947: 50-81; Cikia, 1941: 55-84). Gürcistan coğrafyasında “menn” ağırlık ölçüsü olarak şıra ölçümlerinde kullanılmıştır (Cikia, 1947: 50-81; Cikia, 1941: 55-84). Halil İnalcık’a göre menn 12 okka, yani 15,388 kg olmak üzere ağır ve 6 okka, yani 7,694 kg olmak üzere hafif olarak ikiye ayrılır (İnalcık, 2003: 248). Ayrıca bölgeye yakın olan Erzincan’da 1 men’in değeri 6,157 kg., Harput’ta 5.773 kg. ve Diyarbakır’da ise 5.067 kg. denk gelmekteydi (W, H. (1990: 26). “ Defter-i Mufassal Vilâyet-i Gürcistan” Tahrir Defteri vergi değerlerinden anlaşıldığı gibi 1 menn 8 akçedir (Cikia, 1947: 50-81; Cikia, 1941: 55-84). Şarapçılık Gürcistan’da en eski tarihten mevcuttur. M.Ö. öncesi III. yüzyılda Gürcistan’da üzüm bağları mevcut idi (Evstigneev, 1972: 87).

 

 

 

 

7. Ude Nahiyesi’nde Reayadan Alınan Şahsa Ait Vergiler

 

 7.1. İspençe Vergisi

 

 1595 yılında Tahrir kayıtları yapılırken Ude Nahiyesi halkı gayrimüslim idi. Osmanlı İmparatorluğu’nda gayrimüslim nüfus 16. yüzyılın ortalarına kadar çift resmi vergilerini ödemekte idiler. 16. yüzyılın ikinci yarısında bu statü değiştirilerek, çift resminin gayrimüslimler için karşılığı olarak ispençeyi ödemek kanunlaştırılmıştır (Acun, 2006: 75). Bu vergi Fatih zamanında fethedilen Sırbistan’da görülmüş olup Trakya ve Batı Anadolu’da çok az rastlanmıştı. Anadolu ve Arabistan’da ise görülmemekteydi. Doğu Anadolu ve Gürcistan’ın fethinden sonra bu bölgelerde de ispençe vergisi alınmaktaydı (Taşkın, 2007: 637). Nüfusu gayrimüslim olan Ude Nahiyesi’nde de ispençe uygulanmaktaydı. İspençe topraklı, topraksız, evli veya bekâr olduğuna bakılmaksızın, buluğ çağına erişmiş, köylü göçebe, şehir ve kasabada oturan her gayrimüslim erkekten alınan örfi bir baş vergisidir (Barkan, 1988: 393).

 

 

 Osmanlı fethettiği yerlerde ziraatı artırmak için reayaya maksimum kolaylık sağlanırdı. Ahıska Eyaleti taşlık ve verimsiz olduğundan tarımla uğraşan Hıristiyan halktan ancak ispençe olarak 25 akçe alınırdı (Akgündüz, 1994: 578). Onlardan Gürcistan Kanunnamesi gereğince çift vergisi, dönüm vergisi ve yarım vergi alınmazdı. Ude Nahiyesi’nde tarım ve hayvancılıkla uğraşan 703 nefer hane reisinden toplam 17575 akçe ispençe vergisi alınmakta idi (Cikia, 1947: 50-81; XVI. Yüzyılda Çıldır Eyaleti Ahıska Sancağı’nın Ude Nahiyesi Cikia, 1941: 55-84). Bu vergi Macaristan'da "resm-i kapu" adlandırılmakta olup miktarı 50 akçe idi (Çoban, 2005: 61-84).

 

 

 

7.2. Bad-i Heva ve Resm-i Arus

 

1595 tarihli tahrir defterinde Bad-i Heva ve Resm-i Arus birlikte kaydolunmuştur. Ude Nahiyesi’nde Arızi vergilerden olan bad-i hava ve resm-i arus hep birlikte belirtilmişti. Şahsa ait vergi çeşitlerinden olan bad-i hava, giderlerinin bir kısmını sancakbeyi, diğer kısmını da tımar sahibi sipahi aldığı için bazen nısf-ı bad-i hava olarak kaydedilmiştir (Cikia, 1947: 69, 71, 76, 80 ).

 

 

Resm-i arus bad-i heva grubuna dahil vergilerdendir. Gürcistan Kanunnâmesi gereğince arusiye (gelin) vergisi beylerbeyi, sancakbeyi ve tımar sahipleri arazilerinde evlenen bakire kızlardan altmışar akçe, dul kadınlardan otuz akçe alınması uygun görülmüştü (Akgündüz, 1994: 580). Bakire kızın gelin vergisi babası kimin vergi mükellefi ise ona verilirdi. Dul hanımlar kimin toprağında yaşıyorsa vergisini ona veriyordu. Ama büyük tımar sahipleri, avcı kızları, kale muhafızları ve bekarların gelir vergisi padişaha kaydolunuyordu.

 

Defterde bad-i heva ve resm-i arus adı altında Ude Nahiyesi’nden toplanan verginin miktarı 9988 akçedir (Cikia, 1947: 50-81).

 

 

 

7.3. Resm-i Tapu ve Deştbani

 

Ude Nahiyesi’nde bu vergi çeşidi “Resm-i Tapu ve Deştbani” olarak kayıt altına alınmış olup sancak beyi hassına aittir.

 

Resm-i Tapu şehir, köy ve mezralarda yapılan evler için üzerinde olan toprağın öşrünü karşılamak amacıyla alınmakta idi. Bu da toprağın değerine göre tapu vergisi alınmakta idi. Genelde ürün vermeyen veya az ürün veren topraklarda evler yapılırdı. Bu yüzden verginin az ödenmesini sağlıyordu. Ayrıca o bölge halkı verimli toprakları ancak ekin için kullanmaya özen gösteriyorlardı.

 

 Deştbani koruma, kır bekçisi anlamına gelmektedir. Deştbaninin görevi ekinleri, bağ ve bahçeleri korumak idi.

 

Ude Nahiyesi’nde “Tapu ve Deştbani” vergisi olarak 11203 akçe alınmakta idi. Bu vergi çeşidi sancak beyi hassına ait idi. Deştbani vergisi önceleri zuhurata bağlı vergi olup daha sonralar düzenli vergilerden olmuştur (Yediyıldız, 1985: s. 122).

 

 

 

 

 7.4. Resm-i Murahhasiye

 

Defter’de resm-i murahhasiye adı altında kayıt olan bu vergi çeşidi Ahıska Sancağı’nda kilise vakıfları ve piskoposlara ait arazilerde, piskoposun yararına ödenen vergi idi. Halkın yükünü azaltmak amacı ile Defter-i Cedid-Hakani’de kaydolunduğu gibi bu verginin miktarı hane başına ikişer akçe (Akgündüz, 1994: 581) idi. Fazla alınması uygun görülmüyordu. Ude Nahiyesi’nde murahhasiye vergisi olarak toplam 1176 akçe alınmakta idi.

 

 

 

8. Ude Nahiyesi’nde Zeğrek Üretimi

 

XVI. yüzyılda Ahıska Sancağı’nda sanayi bitkisi olarak kendir önemli yer tutmaktaydı. Kendir mutedil iklimde yetişmekte idi. Bu bitki Osmanlı Devleti’nin Karadeniz kıyılarında Samsun ve Ordu’da, Ege’de, Güneydoğu’da ve Doğu’da Artvin’de yetiştirildiği gibi (Gürçay, 1969: 11) Çıldır Eyaleti’nde de yetiştirilmekte idi. Onun tohumları % 40-45 yağ içermektedir. Bu yağ “Bezir yağı” olarak bilinmektedir. Ketenden yemeklik yağ alındığı gibi boyacılıkta kullanılan keten tohumu yağı da alınmakta idi (Güneş, 1994: 160). Yağı alındıktan sonra tohumların geri kalan atığı hayvan yemi olarak kullanılmakta idi. Tahrir defterinde bu verginin adı “zeğrek” olarak geçmektedir. Ude Nahiyesi’nde üretilen zeğrekten 305 kile vergi alınmakta idi ki, bunun da o zamanki tahrir değeri 3050 akçe idi (Cikia, 1947: 50-81; Cikia, 1941: 55-84). Zeğrekle ilgili tahrir dökümüne baktığımızda bir kile zeğreğin fiyatı on akçeye denk gelmektedir.

 

 

 

9. Ude Nahiyesi’nde Değirmencilik ve Bezirhane

 

XVI. yüzyıl sonlarında Ahıska Eyaleti’nde bulunan işletmelerin başında değirmenler geliyordu. Değirmenlerden alınan vergi Mufassal defterde “Resm-i Âsiyâb” olarak kaydedilmiş reayadan alınan vergiler içerisindedir. Değirmenler çalışma süresine göre vergilendiriliyordu. Değirmen vergisi olarak her çalıştırılan değirmen için ayda 5 akçe alınırdı. Yani yıl boyu çalıştırılsa 60 akçe, 6 ay çalıştırılsa 30 akçe alınması uygun görülmüştü. Gürcistan Kanunnâmesi’nde değirmen vergisi için defterde kaydolunduğu kadar alınsın diye yazılmıştı. Yeni yapılan değirmenler de eski değirmenler kadar vergiye tabi idi. Ude Nahiyesi’nde 14 adet değirmen olduğu kayıtlardan belli olmaktadır. Bu değirmenlerden 3 adedi yıl boyu, 3 adedi 9 ay ve 8 adedi ise 6 ay çalışmakta idi. Nahiyede 1 adet harap değirmen vardı. Ude Nahiyesi’nden Âsiyâb vergisi olarak toplam 435 akçe vergi alınmakta idi.

 

 

Bezirhane iki kelimeden türetilmiştir: Bezir, yani keten tohumu (Sami, 2011: 224) ve Hane – ev veya yer demektir. Bezirhane Bezir yağı üretilen yer (Parlatır, 2011: 191) anlamına gelmektedir. Ude Nahiyesi’nde 1 aded bezirhane vardı. O da Bolacur köyünde Gogiça’ın mülkiyetinde idi (Cikia, 1947: 60). Eyalette Bezirhane vergisi olarak yıllık bir babdan 60 akçe alınmakta idi (Cikia, 1947: 60).

 

 

 

Sonuç

 

 “XVI. Yüzyılda Çıldır Eyaleti Ahıska Sancağı’nın Ude Nahiyesi” konulu çalışmamızdan şu sonuçlara varıyoruz:

 

Ude Nahiyesi, XVI. yüzyılda Çıldır Eyaleti Ahıska Sancağı'nın önemli nahiyelerinden olup Osmanlı İdari Teşkilatı’na göre kurulmuş ve yönetilmiştir. Osmanlı Devleti’nde çok ilerlemiş hukuk düzeni vardı. Bu da Ahıska bölgesinden düzenli vergi toplanmasını sağlıyordu. Amerika’nın Princeton Üniversitesi Osmanlı Tarihi Hocası Prof. Heath Lowry’nin dediği gibi “Osmanlılar’ı 600 yıl ayakta tutan vergi sistemi ve adalet” olmuştur.

 

 

Osmanlı maliyesi sistemli bir yapıya sahipti. Bu sistem Ude Nahiyesi'nde uygulanmıştı. Nahiye ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Tarımı yapılan hububat hem gıda maddesi, hem de stratejik değere sahipti. Ayrıca nahiyede arıcılık, bağcılık, meyvecilik, hayvancılık, bostancılık da yapılmaktaydı.

 

 

1595 tarihli tahrir defterinde asıl amaç vergi çeşitleri, eyaletin sosyal hayatı hakkında bilgi vermek olsa da bu tahrir defteri onomastik bakımından zengin bilgilerle dolu olup dil, tarih ve coğrafya bilim adamları için değerli bir kaynaktır.

 

XVI. yüzyıl Osmanlı Devleti’nin taşrasını oluşturan yerleşim birimlerinden bir olan Ahıska Sancağı Ude Nahiyesi gibi araştırılmalar Osmanlı taşra idaresini çeşitli yönleri ile aydınlatmaktadır.

 

 

 Ude Nahiyesi hakkında “Defter-i Mufassal Vilâyet-i Gürcistan” tahrir defteri verilerine bakılarak yapılan bu incelemede hem Ahıska’nın, hem de Osmanlı Devleti’nin XVI. yüzyıl sonlarında diğer bölgelerinin sosyal ve ekonomik durumu hakkında fikir sahibi olunmaktadır.

 

 

KAYNAKÇA

 

 Kitaplar ABULADZE Sisana (1979). Çildiris Vilayetis Caba Davtari 1694-1732 Yıllar, Türkçe Metin Gürcüce Tercümesiyle, Tbilisi: “Metsniereba”.

 

ACUN Fatma (2006). Karahisar-i Şarki ve Köylühisar Kazaları Örneğinde Osmanlı Taşra İdaresi (1485-1569). Ankara, Türk Tarih Kurumu.

 

AHUNDO M. F. (1961). Esərləri. 3 cilddə, II c, Bakı, Az.. SSR EA Basımevi.

 

AKGÜNDÜZ Ahmet (1994). Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, 7/1. Kitap, Kanuni Devri Kanunnameleri (IV); 7/II. Kitap. II. Selim Devri Kanunnameleri, VI. Bölüm: Gürcistan Eyaleti Kanunnameleri.

 

BARKAN Ömer Lütfü (1980). “Türk-İslam Hukuku Tatbikatının Osmanlı İmparatorluğunda Aldığı Şekiller; İmparatorluk Devrinde Toprak, Mülk ve Vakıfların Hususiyeti. Toplu Eserler I. İstanbul.

 

BOSTAN Hanefi M. (2002). “XV-XVI. Asırlarda Trabzon Sancağı’nda Sosyal ve İktisadi Hayat”, TTK Basımevi, Ankara. CİKİA Sergey (1947). Defter-i Mufassal Vilâyet-i Gürcistan. I. Kitap. İzdatelstvo Akademii Nauk Gruzinskoy SSR, Tbilisi.

 

 CİKİA Sergey (1941). Defter-i Mufassal Vilâyet-i Gürcistan. II. Kitap. İzdatelstvo Akademii Nauk Gruzinskoy SSR, Tbilisi.

 

CİKİA Sergey (1958). Defter-i Mufassal Vilâyet-i Gürcistan. III. Kitap. İzdatelstvo Akademii Nauk Gruzinskoy SSR, Tbilisi.

 

CİN Halil ve AKGÜNDÜZ Ahmet (1980).“Türk-İslam Hukuk tarihi”, İstanbul.

 

DAĞLŞI Yücel. & KARAMAN Seyit Ali (2008). Evliya Çelebi Seyahatnamesi: Bursa-BoluTrabzon-Erzurum-Azerbaycan-Kafkasya-Kırım-Girit. Hazırlıyanlar: Yücel DAĞLI-Seyit Ali KARAMAN. 2. Cilt- 2. Kitap. YKY- İstanbul.

 

EMECEN M. Feridun (1989). XVI. Asırda Manisa Kazası. Ankara, TTK Yayınları EVSTİGNEEV Genadi Mihayloviç, Livşits Yuri Aleksandroviç ve Singaevskiy Oleg Nikolaeviç (1972). Taynı produktov pitaniya, "Pişevaya Promışlennost" Yayınları, Moskova. HINZ W (1990). İslamda Ölçü Sistemleri (trc. Acar Sevim), İstanbul.

 

İNALCIK Halil (1956). ‘‘V. Beynelmilel Onomastik İlimler Kongresi’’, V. Beynelmilel Onomastik İlimler Kongresi (Salamanca, 12-15 Nisan). Ankara: TTK, s. 226.

 İNALCIK Halil (1987). “Hicri 835 Tarihli Suret-i Defter-i Sancak-i Arvanid”. TTK, Ankara. İNALCIK Halil (2000).‘‘Ağırlıklar ve Ölçüler’’. Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, Cilt I: 1300-1600, Eren Yayıncılık, İstanbul 2000.

 

 İNALCIK Halil (2003). Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ 1300-1600, Çeviren Ruşen Sezer, İstanbul. KURAN-I KERİM, Nahl Suresi, 68-69. Ayetler.

 

 MAX Weber (2003). Şehir: Modern Kentin Oluşumu, (Çeviren Musa Ceylan). İstanbul.

 

YEDİYILDIZ Bahaeddin (1985). Ordu Kazası Sosyal Tarihi, T.C. Kültür Yayınları, Ankara.

 

 

 

 

Sözlükler ve Ansiklopediler

 

BARKAN Ömer Lütfü (1988). “Çiftlik”, İ. A., M. E. B. Basımevi, İstanbul.

 

GÖYÜNÇ Nejat (1997). “Hane”. İslam Ansiklopedisi, C. XVI, İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

 

GÜRCÜ ANSİKLOPEDİSİ (Kartuli Sabçota Ensiklopedia) (1986), C. 10, s. 102.

 

PARLATIR İsmail (2011). Osmanlı Türkçesi Sözlüğü. Ankara: TDK. Yargı Yayınları, 4. Baskı.

 

PODOLSKAYA Natalia Vladimirovna (1988). Slovar Russkoy Onomastiçeskoy Terminalogii. Moskva: Akademi Nauk SSSR İnstitut Yazıkoznaniya. İzdatelstvo “Nauka”. ss. 552-553.

 

SAKARTVELOS ADMİNİSTRASİUL-TERRİTORİULİ ERTEULEBA (Gürcistan İdari Bölgesel Birimleri).

 

SAMİ Şemseddin ( 2011). Kamus-i Türki (Latin Harfleriyle). İstanbul: İdeal Kültür Yayımcılık.

 

SSDONZK (1893), Svod Statisticheskikh Dannıkh o Naseleniya Zakavkazskogo Kraya, izvleçennıkh iz posemeynıkh spiskov 1886 g. Tipografii İ. Martirosyantsa- Tiflis, s. 66-68.

 

TDK (Türkçe Sözlük), (1998). I-II. 9. Baskı. Ankara: TDK Yayınları.

 

YATSENKO Nikolay Yemlyanoviç (1999). Tolkovıy Slovar Obçesevovedçeskikh Terminov. Sankt Petersburg. "Llan" Basımevi.

 

ZELİNSKİY Stepan Pavloviç (1889). Obyasnitelnıy Slovar Tatarskikh, Gruzinskikh i Armyanskikh Slov. Tiflis.

 

ZİSSERMAN Karl Lvoviç (1870). Sbornik Materialov dlya Opisaniya Tiflisskoy Gubernii. Tiflis..

 

Dergiler

 

BEKADZE Shota (2013A). “XVI. Yüzyılda Osmanlı Kaynaklarında Ahıska Çevresi ile Bağlı Antroponim ve Toponimlerin Lengüstik Özellikleri”, İnternational Symposium on Language and Communication: Exploring Novelties, June 17-19, 2013. İzmir, Turkey, s. 851-864.

 

BEKADZE Shota (2013B). "1595 Yılında Çıldır Eyaleti Ahıska Sancağı’nın Otskhe Nahiyesi / The Otskhe Region Of Ahiska Sanjak Of Childir Province İn 1595". TURKISH STUDIES - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic- ISSN 1308-2140. Volume 8/11 Fall 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/Turkishstudies.5595. p. 81-98.

 

ERTÜRK Volkan (2011). "XVI. Yüzyıl Anadolusu'nda Ziaraî Yapı ve Köylülerin Geçim Durumları Hakkında Bir Değerlendirme: Akşehir Örneği / An Evaluation of Agricultural Structure and Peasants Subsistence in the XVI. Century Anatolia: Akşehir Case”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic- ISSN 1308-2140. Volume 6/4 Fall 2011, www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.2650. p. 523-537.

 

GÜL Abdülkadir (2009). "XVI. Yüzyılda Antakya Kazası'nın Demografik Yapısı / The Demographic Structure of Antioch Town in XVI. Century”, TURKISH STUDIES - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or

Turkic- ISSN 1308-2140 (Prof. Dr. Hamza Zülfikar Armağanı). Volume 4/3 Spring 2009. www.turkishstudies.net, DOI Number :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.715. p. 1024-1066.

 

ÇOBAN Emir (2005). Koğan Sancağı'nın (Macaristan) 16. Yüzyıldaki Ekonomik Gelişmesi Üzerinr. OTAM. Sayı 17. s. 61-84.

 

GÜRÇAY Hikmet (1969). “Urgan ve Urgancılık”, TED. Sayı: XI, 1968. TTK Basımevi, Ankara, s. 11-21.

 

HAİG T. W., (1967). “Karye”, İA, C. IX. s. 372. İstanbul. MEB Yayınları.

 

TAŞKIN Ünal (2007). "1540 (H.947) Tarihli Kanunnamelere Göre Musul, Amid ve Erzurum Sancaklarında Ziraî Gelirlerin Mukayeseli Tahlili / Comparatıve OF Agrıcultural Incomes In Musul, Amed And Erzurum Sanjaks Accordıng To Kanunnames In The 1540 (H.947)", TURKISH STUDIES -International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic- ISSN 1308-2140. Volume 2/2 Fall 2013. Doi Number :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.97. p. 632-653.

 

 

 

Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri

 

 DALGALI Fatih (2008). 45 NumaralıTapu Tahrir Defterine Göre Simav Nahiyesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi ). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.

 

 GÜNEŞ Ahmet (1994). “XVI. Yüzyıl Başlarından XVII. Yüzyıl Başlarına Kadar Kocaeli Sancağı”, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

 

 

 

 Elektronik Kaynaklar

 

KRUAŞVİLİ Nato (2012). “Sopel Udis Skola-ganatleba udzvelesi kera Samtskheşi”. http: //www.axaliganatleba.ge/index.php?mudule=multi&page=detals&multi_id=2&id=152adre sinden 20 Aralık 2012 tarihinde alınmıştır

 

 

 

 

Kaynak:

Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/4 Spring 2014, p. 187-205, ANKARA-TURKEY

 

 

XVI. YÜZYILDA ÇILDIR EYALETİ AHISKA SANCAĞI’NIN UDE NAHİYESİ*

 

 Shota BEKADZE**