Kırgızistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanı Gulmira Kudaiberdieva’nın ev sahipliği yaptığı ve Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev tarafından yönetilen Türk Konseyi Eğitim Bakanları 5. Toplantısı 15 Mart 2019 tarihinde Bişkek'te gerçekleştirilmiştir.
Toplantıya, Azerbaycan Cumhuriyeti Eğitim Bakan Yardımcısı Mahabbat Valiyeva, Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakan Yardımcısı Rustem Bigari, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Mustafa Safran, Türk Akademisi Başkanı, Prof. Darkhan Kydyrali, Macaristan İnsan Kaynakları Bakanlığı Devlet Sekreteri Dr. Jozef Bodis, Kırgız-Türk Manas Üniversitesi Rektörü ve Türk Üniversiteler Birliği önceki Dönem Başkanı Prof. Sabahattin Balcı, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Kazak-Türk Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve şu anki Türk Üniversiteler Birliği Dönem Başkanı Dr. Cengiz Tomar ile Üye Devletlerin üst düzey yetkilileri katılmıştır.
Toplantının ev sahibi olarak, Kırgız Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanı H. Gulmira Kudaiberdieva, katılımcıları memnuniyetle selamlamış ve Türk Konseyi Türk Üniversiteler Birliği ve Orhun Değişim Programı kapsamında yürütülen faaliyetlere atıfta bulunarak, Türk Konseyi Üye Devletleri arasında eğitim alanında işbirliğinin önemine vurgu yapmıştır. Ayrıca, Türk Konseyi’nin Dönem Başkanlığını yürüten ülke olarak Kırgızistan’ın Orhun Değişim Programının başarılı bir şekilde uygulanması için gerekli desteği sağlamaya hazır olduğunu da ifade etmiştir.
Genel Sekreter Baghdad Amreyev, Üye Devletler arasında eğitim alanında devam etmekte olan işbirliği hakkında bilgi aktarmış, Üye Devletlerin Eğitim Profesyonelleri için Eğitim Değişim Programı, Üçüncü Öğrenci Değişim Programı ve Üye Devletlerin Okullarında Kardeş Okul İlişkilerinin Kurulması konularında detaylı bilgi sunmuştur. Genel Sekreter ayrıca, Türk Üniversiteler Birliğinin, Türk Konseyi çatısı altında yürütülen eğitim alanındaki işbirliğinin temel başarılarından biri olduğunu belirtmiştir. Üye Devlet Başkanlarının Türk Üniversiteler Birliğine büyük önem verdiğini vurgulayan Genel Sekreter, Cholpon-Ata'daki 6. Zirvede, Üye Devletlerin ulusal mevzuatlarına ve uluslararası sözleşmelere uygun olarak Öğrenci ve Öğretim Görevlileri için Orhun Değişim Programının genişletilmesi için gerekli adımları atmak üzere Üye Devletlerin ilgili makamlarını göreve çağırdıklarını bildirmiştir. Genel Sekreter ayrıca Bakanlık toplantısının neticelerinin, Üye Devletlerarasındaki eğitim alanındaki işbirliği sürecine daha fazla katkıda bulunacağına inandığını vurgulamıştır.
Azerbaycan Cumhuriyeti Eğitim Bakan Yardımcısı Mahabbat Valiyeva konuşmasında, Türk Üniversiteler Birliği ve Türk Akademisinin kurulmasının, Ortak Türk Tarihi, Edebiyat ve Coğrafya Ders Kitapları, öğrenci değişim programı ve bu program kapsamında düzenlenen diğer proje ve çalışmalarda Türk Konseyi, Üye Devletleri arasında eğitim alanındaki ilişkileri yeni bir aşamaya taşıyacağını vurgulamıştır. Türk Üniversiteler Birliği Öğrenci Konseyinin bir sonraki toplantısının 2019 yılında Bakü'de düzenlenmesinin planlandığını bildirmiştir.
Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Nursultan Nazarbayev tarafından başlatılan, Manevi Yenilenme, Türk Dünyasının 100 Üstün Figürü ve Türk Dünyasında Kutsal Yerler gibi girişimlere değinen Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakan Yardımcısı Rustem Bigari, ortak kimliğimizi ve geleneğimizi konferanslar, seminerler ve kültürel-tarihi mekanlara geziler vasıtasıyla ülkelerimizin genç nesillerine aktarmanın çok önemli olduğunu vurgulamıştır. Bakan Yardımcısı, Orhun Değişim Programının uygulanmasına ve Mayıs 2019’da Astana’da 3. Öğrenci Değişim Programına ev sahipliği yapmaya Kazakistan'ın hazır olduğunu belirtmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Mustafa Safran, ortak Tarih ve Coğrafya Ders Kitaplarının Türk Dili Konuşan Ülkeleri bir araya getirme konusunda verimli bir araç olarak kullanması konusunda Türkiye'nin beklentisini vurgulamıştır. Bu bağlamda, Ortak Türk Tarihi dersinin Türkiye'de neredeyse 30 bin öğrenci tarafından seçildiğini meslektaşlarına aktaran Bakan Yardımcısı bu rakamın, genç kuşakların ortak geçmişimize duydukları ilgiyi açıkça gösterdiğini belirtmiştir.
Macaristan İnsan Kaynakları Bakanlığı Devlet Sekreteri Dr. Jozef Bodis, karşılıklı dilsel ve kültürel mirasa dayanarak Macar halkının Türkleri kardeş olarak gördüklerini ve Türk Dünyası ile ilişkilerini geliştirmenin stratejik dış politika önceliklerinden biri olduğunu vurgulamıştır. Macaristan Devlet Sekreteri, her yıl 200 Azerbaycan, 250 Kazak, 75 Kırgız, 150 Türk, 20 Türkmen ve 30 Özbek öğrenciye, seçtikleri Macar Üniversitesinde, tam burs, sağlık sigortası ve aylık istihkak ile eğitim görme şansı elde sağlanan Stipendium Hungaricum burs programı hakkında ayrıntılı bilgi aktarmıştır.
Toplantı sonucunda Taraflar, Türk Konseyi Türk Üniversiteler Birliği Ödül Yönergesi Kararlarını ve Türk Konseyi Kardeş Okullar İşbirliği Programının Düzenlenmesi Hakkındaki Yönetmelik Kararlarını imzalamışlar, Türk Konseyi Türk Üniversiteler Birliği Orhun Değişim Programı Yönetmeliğini onaylayarak “Türk Üniversiteler Birliği ve Yüksek-öğretim Alanının Kurulması Hakkında Direktif” in 10. maddesini değiştirilmesini kabul etmişlerdir.
Toplantıdan sonra, Genel Sekreter Baghdad Amreyev ve Genel Sekreter Yardımcısı Ömer Kocaman, Üye Devletlerin basın kuruluşlarına toplantı sonuçları hakkında bilgi vermişlerdir.
Toplantıda Genel Sekretere Genel Sekreter Yardımcısı Ömer Kocaman ve Proje Direktörleri Jhyldyz Uzakova, Jeyhun Shahverdiyev ve Ali Çiviler eşlik etmiştir.
