İsmail Bey Gaspıralı-Kırım Çalıştayı Türkçe Konuşan Ülkeler Uluslararası Gazeteciler Derneği, Kastamonu Gazeteciler Cemiyeti ve üniversite işbirliğiyle, Kastamonu Üniversitesi ev sahipliğinde bugün yapıldı. Program saat 10.00 da 3 Mart Konferans Salonunda İstiklal Marşı ve Kırım Marşının okunmasının ardından Kastamonu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyit Aydın’ın açılış konuşmasıyla devam etti.
İsmail Bey Gaspıralı- Kırım Çalıştayına UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Temsilcisi Dr. Hilmi Bengi, Kastamonu Jandarma Bölge ve Garnizon Komutanı J. Tuğgeneral Faruk Bal, Rektörümüz Prof. Dr. Seyit Aydın, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Rafet Özkan, Türkçe Konuşan Ülkeler Uluslararası Gazeteciler Derneği Başkanı Güngör Yavuzaslan, Kırım Emel Vakfı Başkanı Zafer Karatay, Avrasya Türk Dernekler Federasyonu Başkanı İsmail Cengiz, Sivil Toplum Kuruluşları Temsilcileri, Kamu Kurum ve Kuruluşları Müdürleri, Fakülte Dekanları, Akademik ve İdari Personel ile öğrenciler katıldı.
Çalıştay açılış konuşmasını yapan Rektör Aydın sözlerine şöyle başladı. “Üniversitemiz, birçok medeniyete ev sahipliği yapan, zengin tarihî ve harsi teraküme haiz bir vilayette tesis edilmiştir. Bu şuurla millî, manevî ve harsi kıymetlerimizi yaşatan ve muhafaza eden bir zihniyete haizdir. Dolayısıyla bugüne kadar Üniversitemizde Türk ve İslam dünyası ile ilgili sempozyum, çalıştay, panel, konferans gibi birçok faaliyet yapılmıştır. Bugün bunlardan belki de en mühim ve manalı olan İsmail Bey Gaspıralı-Kırım çalıştayını yapıyor olmanın mutlu heyecanı içerisindeyiz. Çalıştayımıza hoş geldiniz, şerefler verdiniz”.
Rektör Aydın sözlerine şöyle devam etti. “İsmail Bey Gaspıralı, Türk tarihinin yetiştirdiği ve Türk milletinin istikbalinin tespit edilmesinde en doğru mefkureyi ortaya koyan ve bunu çok sağlam umdelere bağlayan büyük bir hars, siyaset ve Türk fikir adamıdır. Türk İslam Dünyasını birleştirme gayreti içerisinde 63 yıllık ömrü boyunca faaliyet gösteren ve “Dilde, fikirde, işte birlik” düsturuyla hafızalarımıza kazınmış olan İsmail Bey Gaspıralı, Türk dünyasına ve İslam dünyasına ait bir kıymetimizdir. Bu ve bunun gibi kıymetlerimizi bilmek, onlara sahip çıkmak, öğrenmek ve öğretmek gerekir. Her zaman dediğimiz gibi bizi biz yapan geleneklerimiz muhafaza edilmeli ve yaşatılmalıdır. Bu gelenekler kardeşliğimizi tahkim eder, heyecanımızı ve azmimizi arttırır. UNESCO tarafından vefatının 100. yılı sebebiyle
2014 yılı İsmail Bey Gaspıralı yılı ilan edilmiştir. 2014 yılında değişik yerlerde güzel ve manalı faaliyetler tertip edilmiştir. Bunlar güzel gelişmelerdir. Aslında konunun ehemmiyetine binaen söylenecek çok söz var. Zaten bugün burada bu konuda çalışan ve söz sahibi olan kişiler tarafından İsmail Bey Gaspıralı-Kırım enine boyuna müzakere ve mütalaa edilecek, fikir alışverişi yapılacaktır”.
Ülkeler arasındaki birlik ve beraberliğin önemine de değinen Rektör Aydın şunları ifade etti. “Gaspıralı’nın en büyük isteği 3 Ekim 2009 tarihinde yerine getirilmiş ve Azerbaycan’ın Nahçıvan şehrinde tertip edilen Türk Dili Konuşan Ülkelerin Devlet Başkanlarının 9. Zirve toplantısında tarihi bir karar alınarak Türk devletleri Türk Keneşi çatısı altında toplanmıştır. Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye bu birlik içinde yer almaktadır. Özbekistan ve Türkmenistan’ın da er ya da geç Türk Keneşi’ne katılacağından şüphemiz yoktur. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti de Keneşe dahil edilmelidir. Bu birliğin her sahada gelişmesi için her koldan mücadele etmek ve Gaspıralı’nın dediği gibi dilde, fikirde, işte birliği sağlamak şarttır. Şunu da ifade etmek isterim ki malumunuz üzere 2016 yılı Türk Cumhuriyetlerinin istiklalinin 25. yılına da denk gelmektedir. 25 yıldır beraber yükselen bu bayraklar, inşallah her zaman söylediğimiz gibi beraberce yücelip yükseleceklerdir, arzumuz budur. İçimizde kanayan bir yara var. İnşallah içimizde uhde olarak bekleyen Doğu Türkistan Bayrağı da en kısa zamanda istiklalini kazanmış olarak burada dalgalanacaktır. Doğu Türkistan’ın 30 yıl içinde istiklaline kavuşacağına ve birliğe katılacağına inanıyoruz. Türkistan bizim sevdamızdır”.
Rektör Aydın sözlerini teşekkürle noktaladı. “Kastamonu Üniversitesi olarak Türk-İslam âlemi için her şeyi yapmaya devam edeceğiz. Bu faaliyetle talebelerimizde Türk-İslam şuurunun gelişeceği ve daha güzel faaliyetler yapılması adına mühim kararların alınacağını böylelikle hem Türk-İslam dünyasına, hem memleketimize ve vilayetimize olumlu katkılar sağlayacağını düşünüyorum. Çalıştayın muvaffak olmasını diliyorum. Tertip edilmesinde katkı veren ve emeği geçen başta Türkçe Konuşan Ülkeler Uluslararası Gazeteciler Derneği Başkanı Güngör Yavuzaslan’a, Kırım Emel Vakfı Başkanı Zafer Karatay’a, Avrasya Türk Dernekler Federasyonu Başkanı İsmail Cengiz’e, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu’na, Kastamonu ve Bartın Gazeteciler Cemiyetlerine, diğer üniversitelerden gelen akademisyenlere, Üniversitemiz akademik ve idari personeline, bütün iştirakçilere şükranlarımı sunuyorum”.
Açılış konuşmasının ardından söz alan UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Temsilcisi Dr. Hilmi Bengi, “2013 yılında yapılan 37. Genel Kurulunda 1914 yılında hayata gözlerini yuman gazeteci, eğitimci, siyaset adamı Gaspıralı İsmail Bey’in vefatının 100. Yılını anma kararı almış, 2014 yılını İsmail Bey Gaspıralı Yılı ilan etmişti. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu’nun girişimleri ile alınan bu karar doğrultusunda 2014 yılından bu yana Kırım’ın eğitim, siyaset ve basın dünyasına kazandırdığı bu büyük insanı anmak için sadece Kırım’da ve Türkiye’de değil, tüm Türk dünyasında birçok etkinlik gerçekleştirildi”.
Bengi sözlerine şöyle devam etti. “Gaspıralı İsmail Bey, “Dilde, fikirde, işte birlik” sloganı ile sadece Kırım Türklerine değil, tüm Türk Dünyasına birlik mefkûresini aşılayan bir fikir adamı, bir edebiyatçı, bir gazeteci, bir eğitimci, bir siyasi önder, bir dava adamı, bir mücadele insanı, kahraman bir liderdir. “Dilde, fikirde, işte birlik” sözü bir slogan olmaktan çıkmış, Türk dünyası için bir birlik manifestosu, bir yol haritası, bir düstûr, bir hayat felsefesi olmuştur”.
Bengi sözlerini teşekkürle noktaladı. “Büyük dava insanı İsmail Bey Gaspıralı’yı ve onun davası uğrunda hayatını feda edenleri rahmetle anıyor, başta Kırım Türklerinin lideri Mustafa Cemiloğlu olmak üzere bugün bu mefkûrenin bayraktarlığını yapanlara saygılarımı sunuyor, verimli sonuçlara vesile olması dileğiyle bu uluslararası çalıştayın gerçekleştirilmesinde emeği geçenleri şükranla selamlıyorum”.
3 oturum şeklinde gerçekleştirilen çalıştayın 1. oturumunda Kırım Emel Vakfı Başkanı Zafer Karatay, Kırım’daki son gelişmeleri anlattı. Çankırı Karatekin Üniversitesin ’den Doç. Dr. Sezai Özçelik Kırım’ın uluslararası ilişkilerdeki rolünü anlatırken, Kastamonu Üniversitesinden Yrd. Doç. Dr. Kudret Artıkbaev ‘Dilde Fikirde İşte Birlik’ konusunu ele aldı. Avrasya Türk Dernekler Federasyonu Başkanı İsmail Cengiz Gaspıralı’nın Türk Dünyasına etkisini anlattı.
Çalıştayın 2. oturumunda Kastamonu Üniversitesi akademisyenlerinden Doç. Dr. Cevdet Yakupoğlu, Türk Egemenliğinde Kırım, Doç. Dr. Mehmet Serhat Yılmaz Kırım tarihini ele alırken,
Öğr. Gör. Kemale Şakirova Kırım ile Aynı Kaderi Paylaşan Ahıska Türklerini anlattı.
Yrd. Doç. Dr. Reshide Adzhumerova ise Gaspıralı’nın Kırım Edebiyatındaki yeri ve önemi konulu sunumunu gerçekleştirdi. Kırım hakkında önemli çalışmaları bulunan Kastamonulu merhum gazeteci Kemal Çapraz’a da oturumda yer verildi.
Çalıştayın son oturumunda Kastamonu Üniversitesi akademisyenlerinden Doç. Dr. Burhan Baltacı Kemal Çapraz’ın “Kırım Sevdası ve Sürgündeki Vatan Kırım” adlı çalışmasını anlattı. Kemal Çapraz’ın yeğeni Ferhan Çapraz ise “Kemal Çapraz’ın Şahsiyeti ve İlkeleri’ni ele aldı. Gazeteci Hüsnü Acar ise Kastamonu ve Kemal Çaprazı anlattı. Oturumun sonunda Türkçe Konuşan Ülkeler Uluslararası Gazeteciler Derneği Genel Başkanı Güngör Yavuzaslan’da Gaspıralı’nın günümüz gazeteciliğine etkisini anlattı.
Değerlendirme oturumunun ardından çalıştay sona erdi. Rektör Aydın çalıştay’a katılan protokol üyelerine plaket takdiminde bulundu.